[ Pobierz całość w formacie PDF ]
LEX - Dz.U.03.99.912
Strona 1 z 42
Dz.U.03.99.912
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
1)
z dnia 8 maja 2003 r.
w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń
ciśnieniowych
2)
(Dz. U. z dnia 4 czerwca 2003 r.)
Na podstawie art. 9 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. Nr
166, poz. 1360 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 718) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1.
Rozporządzenie określa:
1) zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dotyczące projektowania
oraz wytwarzania urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych, o najwyższym
dopuszczalnym ciśnieniu większym od 0,5 bara;
2) warunki i tryb dokonywania oceny zgodności urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń
ciśnieniowych;
3) treść deklaracji zgodności;
4) procedury oceny zgodności;
5) minimalne kryteria, jakie powinny być uwzględniane przy notyfikowaniu jednostek;
6) sposób oznakowania urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych;
7) wzór oznakowania CE.
§ 2.
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do:
1) rurociągów przesyłowych - rurociągów lub układów rurociągów, przeznaczonych do
przesyłania dowolnego płynu lub substancji do instalacji i z instalacji znajdujących się na lądzie
lub w wodzie, począwszy od ostatniego elementu odcinającego w granicach instalacji łącznie z
tym elementem, z wszystkimi przyłączonymi urządzeniami przeznaczonymi specjalnie dla
rurociągów przesyłowych, z wyjątkiem standardowych urządzeń ciśnieniowych, takich jak:
urządzenia stosowane w stacjach redukcyjnych ciśnienia lub stacjach sprężania;
2) sieci wodnych zasilających, rozprowadzających upustowych oraz ich wyposażenia i kanałów
dopływowych, takich jak: zastawki, tunele ciśnieniowe, szyby ciśnieniowe w
hydroelektrowniach, a także związanego z nimi osprzętu specjalnego;
3) urządzeń określonych w przepisach dotyczących prostych zbiorników ciśnieniowych;
4) wyrobów aerozolowych;
5) urządzeń przeznaczonych do pojazdów, określonych w przepisach dotyczących:
a) uznawania typu pojazdów silnikowych i ich przyczep,
b) uznawania typu ciągników kołowych rolniczych lub leśnych,
c) dwu- lub trójkołowych pojazdów silnikowych;
6) urządzeń sklasyfikowanych jako urządzenia kategorii nie wyższej niż kategoria I, o której mowa
w rozdziale 2, objętych przepisami wydanymi na podstawie art. 9 ustawy z dnia 30 sierpnia
2002 r. o systemie oceny zgodności, a dotyczącymi:
a) maszyn i ich elementów bezpieczeństwa,
b) dźwigów,
file://C:\Documents and Settings\WA0031\Ustawienia lokalne\Temporary Internet Fil...
2004-12-07
LEX - Dz.U.03.99.912
Strona 2 z 42
c) urządzeń elektrycznych przeznaczonych do stosowania w określonych granicach napięcia,
d) wyrobów medycznych,
e) urządzeń spalających paliwa gazowe,
f) urządzeń i układów zabezpieczających przeznaczonych do stosowania w pomieszczeniach
zagrożonych wybuchem;
7) urządzeń przeznaczonych wyłącznie do celów militarnych;
8) urządzeń specjalnie przeznaczonych do zastosowań w technice jądrowej, które w przypadku
uszkodzenia mogą spowodować emisję radioaktywną;
9) urządzeń kontrolnych w odwiertach, stosowanych do przemysłowego poszukiwania i
pozyskiwania ropy naftowej, gazu lub źródeł geotermicznych, a także do podziemnego
składowania, w przypadku gdy są zastosowane do utrzymywania lub kontroli ciśnienia w
odwiercie, w tym głowic odwiertu, takich jak: głowice wydobywcze, głowice przeciwerupcyjne
(BOP) oraz kolektory rurowe i ich wyposażenie po stronie wlotowej;
10) urządzeń obejmujących obudowy lub maszyny, dla których sposób ustalania wymiarów,
doboru materiałów i wytwarzania ustalony został na podstawie wymagań dotyczących
wytrzymałości, sztywności i stateczności w celu osiągnięcia statycznych i dynamicznych
parametrów eksploatacyjnych lub innych właściwości funkcjonalnych tych urządzeń i dla
których ciśnienie nie stanowi istotnego czynnika konstrukcyjnego, w szczególności silników:
a) łącznie z turbinami i silnikami spalinowymi,
b) parowych, turbin gazowych i parowych, turbogeneratorów, sprężarek, pomp i urządzeń
rozruchowych;
11) pieców hutniczych wraz z układami ich chłodzenia, rekuperatorami w układach dmuchu
gorącego, urządzeniami odpylającymi, płuczkami gazu wylotowego, a także żeliwiaków
pracujących na zasadzie redukcji bezpośredniej wraz z układami chłodzenia pieca,
konwertorów gazowych i tygli do stapiania, przetapiania, odgazowywania i odlewania stali oraz
metali nieżelaznych;
12) obudów urządzeń elektrycznych wysokonapięciowych, takich jak: aparatura łączeniowa i
sterownicza, transformatory oraz maszyny wirujące;
13) przewodów ciśnieniowych zawierających układy przesyłowe, takie jak: przewody do
przesyłania energii elektrycznej oraz przewody telefoniczne;
14) statków, rakiet, samolotów i ruchomych morskich jednostek przybrzeżnych innych niż statki, a
także urządzeń przeznaczonych specjalnie do zabudowania na ich pokładzie lub do ich napędu;
15) urządzeń ciśnieniowych o elastycznej powłoce, takich jak: opony, poduszki powietrzne, piłki
sportowe, łodzie nadmuchiwane i inne podobne urządzenia ciśnieniowe;
16) tłumików wlotowych i wylotowych;
17) butelek lub puszek do napojów gazowanych przeznaczonych do bezpośredniej konsumpcji;
18) zbiorników przeznaczonych do transportu i dystrybucji napojów o iloczynie najwyższego
dopuszczalnego ciśnienia PS i pojemności V nie większym niż 500 bar x litr i najwyższym
dopuszczalnym ciśnieniu nieprzekraczającym 7 barów;
19) urządzeń, do których stosuje się postanowienia: umowy dotyczącej międzynarodowego
przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR - Dz. U. z 2002 r. Nr 194, poz. 1629),
Regulaminu międzynarodowego dla przewozu koleją towarów niebezpiecznych (RID - Dz. U. z
1985 r. Nr 34, poz. 158, z 1997 r. Nr 37, poz. 225 oraz z 1998 r. Nr 33, poz.177 i 178),
Międzynarodowego Morskiego Kodu Towarów Niebezpiecznych (IMDG - Dz. U. z 1984 r. Nr
61, poz. 318 i 319 oraz z 1986 r. Nr 35, poz. 177) oraz Konwencji o międzynarodowym
lotnictwie cywilnym (ICAO - Dz. U. z 1959 r. Nr 35, poz. 212, z 1963 r. Nr 24, poz. 137, z
1969 r. Nr 27, poz. 210, z 1976 r. Nr 21, poz. 130 i Nr 32, poz. 188, z 1984 r. Nr 39, poz. 199, z
2000 r. Nr 39, poz. 446 oraz z 2002 r. Nr 58, poz. 527);
20) grzejników i przewodów w układach ogrzewania ciepłą wodą;
21) zbiorników przeznaczonych do przechowywania cieczy, o ciśnieniu gazu ponad poziomem
cieczy nie większym niż 0,5 bara;
22) zespołów urządzeń ciśnieniowych montowanych w miejscu ich użytkowania, w szczególności
montowanych w instalacjach przemysłowych.
§ 3.
Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
file://C:\Documents and Settings\WA0031\Ustawienia lokalne\Temporary Internet Fil...
2004-12-07
LEX - Dz.U.03.99.912
Strona 3 z 42
1) "urządzenie ciśnieniowe" - zbiorniki ciśnieniowe, rurociągi, osprzęt zabezpieczający i osprzęt
ciśnieniowy, których najwyższe dopuszczalne ciśnienie PS przekracza 0,5 bara; urządzenia
ciśnieniowe zawierają elementy zamocowane do części ciśnieniowych, takie jak: kołnierze,
króćce, złączki, podpory oraz uchwyty transportowe;
2) "zbiornik" - powłokę zaprojektowaną i zbudowaną tak, aby mogła zawierać płyny pod
ciśnieniem, łącznie z elementami bezpośrednio przynależnymi, aż do miejsca połączenia z
innymi urządzeniami; zbiornik może się składać z kilku przestrzeni ciśnieniowych;
3) "rurociąg" - elementy rurowe przeznaczone, po ich zintegrowaniu w układ ciśnieniowy, do
przesyłania płynów; w szczególności rurociąg zawiera rurę lub układ rur, kształtki rurowe,
złączki, kompensatory, przewody elastyczne oraz inne elementy ciśnieniowe, o ile są
stosowane; za rurociągi uważa się również wymienniki ciepła, przeznaczone do schładzania lub
ogrzewania powietrza, składające się z rur;
4) "osprzęt zabezpieczający" - urządzenia przeznaczone do zabezpieczania urządzeń
ciśnieniowych przed przekroczeniem parametrów dopuszczalnych, w szczególności:
a) urządzenia przeznaczone do bezpośredniego ograniczania ciśnienia, takie jak: zawory
bezpieczeństwa, głowice bezpieczeństwa, pręty wyboczeniowe oraz sterowane układy zrzutu
ciśnienia (CSPRS),
b) ograniczniki, które uaktywniają środki korekcyjne albo powodują wyłączenie lub
wyłączenie i zablokowanie pracy, takie jak: wyłączniki ciśnieniowe lub temperaturowe albo
wyłączniki sterowane poziomem płynu,
c) zabezpieczające pomiarowe urządzenia sterujące i regulujące (SRMCR);
5) "osprzęt ciśnieniowy" - urządzenia mające powłoki ciśnieniowe oraz wykonujące funkcje
eksploatacyjne;
6) "zespół urządzeń ciśnieniowych" - kilka urządzeń ciśnieniowych zmontowanych przez
producenta w taki sposób, aby stanowiły zintegrowaną i funkcjonalną całość;
7) "ciśnienie" - ciśnienie odniesione do ciśnienia atmosferycznego; wartość tego ciśnienia powyżej
wartości ciśnienia atmosferycznego stanowi nadciśnienie i jest wyrażana jako wartość dodatnia,
a poniżej wartości ciśnienia atmosferycznego stanowi podciśnienie i jest wyrażana jako wartość
ujemna;
8) "najwyższe dopuszczalne ciśnienie", oznaczone symbolem PS - określone przez producenta
najwyższe ciśnienie, na które urządzenie zostało zaprojektowane, mierzone w określonym przez
producenta miejscu przyłączenia urządzeń zabezpieczających lub ograniczników albo w górnej
części urządzenia ciśnieniowego, a jeżeli jest to niewłaściwe - w innym miejscu określonym
przez producenta;
9) "najwyższa dopuszczalna temperatura" lub "najniższa dopuszczalna temperatura", oznaczone
symbolem TS - najwyższą lub najniższą temperaturę, na którą urządzenie zostało
zaprojektowane, określoną przez producenta;
10) "pojemność", oznaczona symbolem V - wewnętrzną pojemność przestrzeni ciśnieniowej
łącznie z pojemnością króćców, aż do pierwszego podłączenia lub złącza spawanego, z
wyłączeniem objętości elementów wbudowanych na stałe do wnętrza urządzenia
ciśnieniowego;
11) "wymiar nominalny", oznaczony symbolem DN - liczbowe oznaczenie wymiaru wspólnego dla
wszystkich elementów w układzie rurociągu, z wyłączeniem elementów oznaczanych przez
średnice zewnętrzne lub wielkość gwintu, określone liczbą zaokrągloną powiązaną w
przybliżeniu z wymiarami wykonawczymi; wymiar nominalny zamieszcza się po literach
"DN";
12) "granica plastyczności", oznaczona symbolem R
e/t
- wartość w temperaturze "t" przyjętej do
obliczeń:
a) górnej granicy plastyczności w przypadku materiałów wykazujących górną i dolną granicę
plastyczności,
b) umownej granicy plastyczności przy wydłużeniu wynoszącym 1,0% dla stali
austenitycznych i niestopowego aluminium oraz 0,2% dla pozostałych materiałów;
13) "wytrzymałość na rozciąganie", oznaczona symbolem R
m/t
- wytrzymałość na rozciąganie w
temperaturze "t", przyjętej do obliczeń; w przypadku oznaczenia symbolem R
m/20
- jest to
file://C:\Documents and Settings\WA0031\Ustawienia lokalne\Temporary Internet Fil...
2004-12-07
LEX - Dz.U.03.99.912
Strona 4 z 42
najniższa wartość wytrzymałości na rozciąganie w temperaturze 20°C;
14) "płyn" - gazy, ciecze i pary w postaci czystej, a także ich mieszaniny, które mogą zawierać
zawiesiny ciał stałych;
15) "połączenia nierozłączne" - połączenia, które w celu rozłączenia będą zniszczone;
16) "europejskie uznanie materiałów" - dokument techniczny określający właściwości materiałów
nieobjętych normami zharmonizowanymi przeznaczonych do powtarzalnego stosowania w
wytwarzaniu urządzeń ciśnieniowych, zgodnie z wykazem europejskich uznań materiałów
opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich;
17) "typ" - wzorzec wyrobu reprezentatywny dla przewidywanej produkcji;
18) "jednostka upoważniona" - jednostkę upoważnioną przez ministra właściwego do spraw
gospodarki do wykonywania czynności określonych w § 40 ust. 4 i 5 oraz w § 41, notyfikowaną
do Komisji Europejskiej.
§ 4.
Urządzenia ciśnieniowe oraz zespoły urządzeń ciśnieniowych mogą być wprowadzane do
obrotu i oddawane do użytkowania, tylko wtedy, gdy przy prawidłowym zainstalowaniu,
konserwowaniu oraz użytkowaniu zgodnym z przeznaczeniem nie będą stwarzały zagrożenia dla
bezpieczeństwa i zdrowia osób oraz zwierząt domowych lub mienia.
§ 5.
1. Dopuszcza się możliwość prezentacji na targach, wystawach i innych pokazach urządzeń
ciśnieniowych oraz zespołów urządzeń ciśnieniowych, które nie spełniają wymagań określonych w
rozporządzeniu, jeżeli na widocznym miejscu będzie umieszczona informacja, że urządzenia
ciśnieniowe oraz zespoły urządzeń ciśnieniowych są niezgodne z zasadniczymi wymaganiami i nie
będą sprzedawane, dopóki producent lub jego upoważniony przedstawiciel nie doprowadzi do ich
zgodności z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu.
2. Podczas pokazów urządzeń ciśnieniowych lub zespołów urządzeń ciśnieniowych, o których
mowa w ust. 1, powinny być podjęte odpowiednie środki bezpieczeństwa w celu zapewnienia
ochrony osób.
§ 6.
Uznaje się, że urządzenia ciśnieniowe i zespoły urządzeń ciśnieniowych, na których
umieszczono oznakowanie CE i dołączono deklarację zgodności WE, są zgodne z wymaganiami
określonymi w rozporządzeniu.
§ 7.
1. Dopuszcza się wprowadzanie do obrotu i oddawanie do użytkowania:
1) urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych, które spełniają wymagania
określone w rozporządzeniu, na których umieszczono oznakowanie CE i do których
zastosowano tryb dokonywania oceny zgodności określony w rozdziale 4;
2) urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych spełniających wymagania
określone w § 11.
2. Osoba wprowadzająca do obrotu urządzenie ciśnieniowe lub zespół urządzeń ciśnieniowych
powinna podać informacje, o których mowa w § 46-48, w zakresie niezbędnym do ich bezpiecznego
i prawidłowego użytkowania. Informacje sporządza się w języku polskim; mogą też być sporządzane
w języku kraju, do którego urządzenie lub zespół urządzeń ciśnieniowych są przeznaczone.
§ 8.
1. Jeżeli do urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych mają zastosowanie
także odrębne przepisy, które przewidują naniesienie oznakowania CE, oznakowanie może być
naniesione pod warunkiem, że urządzenie ciśnieniowe i zespół urządzeń ciśnieniowych spełniają
również wymagania określone w tych przepisach.
2. Jeżeli co najmniej jeden z przepisów, o których mowa w ust. 1, pozwala producentowi, w
okresie przejściowym określonym w tych przepisach, na wybór innych przepisów, oznakowanie CE
powinno wskazywać zgodność tylko z tymi przepisami, które zastosował producent. W takim
przypadku producent powinien podać szczegółowe dane o zastosowanych przepisach w dołączanych
do urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych dokumentach, ostrzeżeniach lub
instrukcjach, wymaganych przez te przepisy.
§ 9.
1. Zbiorniki inne niż określone w ust. 2 powinny spełniać zasadnicze wymagania określone
file://C:\Documents and Settings\WA0031\Ustawienia lokalne\Temporary Internet Fil...
2004-12-07
LEX - Dz.U.03.99.912
Strona 5 z 42
w rozdziale 3, jeżeli są przeznaczone do:
1) gazów, gazów skroplonych, gazów rozpuszczonych pod ciśnieniem, par, a także cieczy o
ciśnieniu pary w najwyższej dopuszczalnej temperaturze wyższym od normalnego ciśnienia
atmosferycznego, wynoszącego 1.013 milibarów, o więcej niż 0,5 bara, przy czym:
a) dla płynów zaliczonych do grupy 1, o której mowa w § 13 ust. 2 pkt 1 - dotyczy zbiorników
o pojemności większej niż 1 litr i iloczynie PS x V większym niż 25 bar x litr lub o ciśnieniu
PS wyższym niż 200 barów,
b) dla płynów zaliczonych do grupy 2, o której mowa w § 13 ust. 2 pkt 2 - dotyczy zbiorników
o pojemności większej niż 1 litr i iloczynie PS x V większym niż 50 bar x litr lub o ciśnieniu
PS wyższym niż 1.000 barów, a także gaśnic przenośnych i przewoźnych oraz butli
przeznaczonych do aparatury oddechowej;
2) cieczy o ciśnieniu pary w najwyższej dopuszczalnej temperaturze nie wyższym od normalnego
ciśnienia atmosferycznego wynoszącego 1.013 milibarów, o więcej niż 0,5 bara, przy czym:
a) dla płynów zaliczonych do grupy 1, o której mowa w § 13 ust. 2 pkt 1 - dotyczy zbiorników
o pojemności większej niż 1 litr i iloczynie PS x V większym niż 200 bar x litr lub o
ciśnieniu PS wyższym niż 500 barów,
b) dla płynów zaliczonych do grupy 2, o której mowa w § 13 ust. 2 pkt 2 - dotyczy zbiorników
o ciśnieniu PS wyższym niż 10 barów i iloczynie PS x V większym niż 10.000 bar x litr lub o
ciśnieniu PS wyższym niż 1.000 barów.
2. Urządzenia ciśnieniowe opalane płomieniem lub ogrzewane w inny sposób, stwarzające
ryzyko przegrzania, przeznaczone do wytwarzania pary lub wody przegrzanej o temperaturze
wyższej niż 110°C, o pojemności większej niż 2 litry, oraz szybkowary ciśnieniowe powinny
spełniać zasadnicze wymagania określone w rozdziale 3.
3. Rurociągi powinny spełniać zasadnicze wymagania określone w rozdziale 3, w szczególności
zasadnicze wymagania określone w § 53, jeżeli są przeznaczone do:
1) gazów, gazów skroplonych, gazów rozpuszczonych pod ciśnieniem, par oraz cieczy o ciśnieniu
pary w najwyższej dopuszczalnej temperaturze wyższym od normalnego ciśnienia
atmosferycznego, wynoszącego 1.013 milibarów, o więcej niż 0,5 bara, przy czym:
a) dla płynów zaliczonych do grupy 1, o której mowa w § 13 ust. 2 pkt 1 - dotyczy rurociągów
o wymiarze nominalnym DN większym niż 25,
b) dla płynów zaliczonych do grupy 2, o której mowa w § 13 ust. 2 pkt 2 - dotyczy rurociągów
o wymiarze nominalnym DN większym niż 32 i iloczynie PS x DN większym niż 1.000
barów;
2) cieczy o ciśnieniu pary w najwyższej dopuszczalnej temperaturze wyższym od normalnego
ciśnienia atmosferycznego, wynoszącego 1.013 milibarów, o nie więcej niż 0,5 bara, przy
czym:
a) dla płynów zaliczonych do grupy 1, o której mowa w § 13 ust. 2 pkt 1 - dotyczy rurociągów
o wymiarze nominalnym DN większym niż 25 i iloczynie PS x DN większym niż 2.000
barów,
b) dla płynów zaliczonych do grupy 2, o której mowa w § 13 ust. 2 pkt 2 - dotyczy rurociągów
o ciśnieniu PS wyższym niż 10 bar, wymiarze nominalnym DN większym niż 200 i iloczynie
PS x DN większym niż 5.000 barów.
4. Osprzęt zabezpieczający i ciśnieniowy przeznaczony do urządzeń, o których mowa w ust. 1-
3, powinien spełniać zasadnicze wymagania określone w rozdziale 3, także wtedy gdy urządzenia te
są wbudowane w zespół urządzeń ciśnieniowych.
§ 10.
1. Zespoły urządzeń ciśnieniowych zawierające co najmniej jedno z urządzeń
ciśnieniowych, o których mowa w § 9, które:
1) są przeznaczone do wytwarzania pary lub wody przegrzanej w temperaturze wyższej niż 110°C
i zawierają co najmniej jedno urządzenie ciśnieniowe ogrzewane płomieniem lub w inny sposób
stwarzający ryzyko przegrzania,
2) nie stanowią zespołów urządzeń ciśnieniowych określonych w pkt 1 i są wprowadzane do
obrotu i oddawane do użytkowania przez producenta jako kompletny zespół urządzeń
ciśnieniowych
- powinny spełniać zasadnicze wymagania określone w rozdziale 3.
file://C:\Documents and Settings\WA0031\Ustawienia lokalne\Temporary Internet Fil...
2004-12-07
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
© 2009 Po zniszczeniu przeszłości przyszedł czas na budowanie przyszłości. - Ceske - Sjezdovky .cz. Design downloaded from free website templates