[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->WYWIADRozmowa z SP5AQTZnani krótkofalowcyJestem zafascynowanymieszaczami cyfrowymiW Polsce jest wielu krótkofalowców, którzygłównie z zamiłowania do radiotechnikiwykonują swój sprzęt nadawczo-odbiorczyi potem testują go na pasmach amatorskich.Takim konstruktorem, który nie zadawalasię prostymi konstrukcjami o kompromi-sowych parametrach, lecz dąży, aby jegourządzenia miały porównywalne parametryodbiorcze z fabrycznymi transceiverami,jest Roman Słyk SP5AQT. Roman mieszkablisko redakcji „Świata Radio” i częstokorzystamy z jego doświadczeń np. przytestach opisywanego sprzętu na łamachpisma.Red.: Jakie były twoje krótkofalar-skie początki?S P 5 AQ T:M o j e z a i n t e r e s o w a -nie krótkofalarstwem zaczęło sięw 1957 roku, gdy byłem na waka-cjach w Kraśniku Fabrycznym. Na„Pionierku” usłyszałem rozmowędwóch stacji amatorskich SP5KABi SP8HR. Ta rozmowa tak mnie za-intrygowała, że po powrocie z wa-kacji szukałem informacji na tematkrótkofalarstwa. Wiedzę o tym mo-głem czerpać tylko z „Radioama-tora”.Swoją pracę zawodową rozpoczą-łem jako konstruktor mechanikw Lotniczych Zakładach Remon-towych w Dęblinie. W zakładzietym była możliwość „zorganizo-wania” różnych elementów elek-tronicznych, z których wykonałempierwszy odbiornik nasłuchowyz pośrednią na 465kHz. W 1969 r.ożeniłem się i przeprowadziłem doWarszawy. W WSK spotkałem krót-kofalowca SP5ELX, który wciągnąłmnie na dobre w krótkofalarstwoi budowę TRX lampowego SP5WW– po nim zachowałem na pamiąt-kę płytę czołową Zapisałem się doklubu SP5KGT, gdzie spotkałemkolegów SP5COC, SP5ELA, SP5IDKSP5ANX SP5ANJ i wielu innych.Red. A jakie były kolejne konstruk-cje radiowe (transceivery)?SP5AQT:W tamtych czasach fa-bryczny sprzęt można było oglądaćna fotografii, więc każdy budowałsamodzielnie lub wspólnie z in-nymi. Drugą moją konstrukcją byłtranzystorowy TRX zbudowany nabazie SP5WW z różnymi modyfi-kacjami. Ponieważ stabilność VFObyła niezadowalająca, zacząłemszukać różnych rozwiązań. Takimrozwiązaniem była konstrukcjaSP7BJI i przy wydatnej pomocykonstruktora wykonałem całe VFOoparte na pętli fazowej. TRX tenprzetrwał stan wojenny i działa dodnia dzisiejszego. Zrobiłem na nim289 krajów, z czego potwierdzo-nych mam 268. Ponieważ jestemz wykształcenia mechanikiem, mu-szę korzystać z gotowych rozwią-zań lub pomocy kolegów elektroni-ków. Ostatnia moja konstrukcja tonowoczesny transceiver z pojedyn-czą przemianą 9MHz mieszaczemcyfrowym i syntezą DDS, któryposiada wszystkie pasma KF, dwaVFO, RIT, SPLIT po 10 pamięci nakażdym paśmie oraz zmienny krokstrojenia itp.Red.: W ostatnich czasach dobrytransceiver nie może być zbudowa-ny przez jedną osobę – potrzebnajest bowiem znajomość technikwysokich częstotliwości, sprzętui oprogramowania komputerowe-go, programowalnych układówcyfrowych.Choć korzystałeś z opisu trans-ceivera CDG 2000, którego pier-wowzór został zaprojektowanyi zbudowany przez G3SBI, G8KBBi G3OGQ, to jednak zbudowałeśtransceiver na swój sposób. Opo-wiedz coś o tym urządzeniu, o któ-rym już krążą plotki po ostatniejpracy w zawodach QRP.SP5AQT:Jest to konwencjonalnasuperheterodyna z częstotliwościąpośrednią 9MHz.Mój TRX nie posiada wzmacniaczaw. cz., a oprócz tego ma następującewłaściwości:obwody wejściowe na rdzeniachtoroidalnych przełączane po -przez miniaturowe przekaźnikisterowane napięciem jedną płyt-ką przełącznika;SP5AQT z najnowszą wersją transceivera QRP46Świat RadioSierpień 2006jego TRX do urządzeń z tzw. gór-nej półki. Koledzy, którzy częstoporównywali moją część odbiorcząze swoim fabrycznym sprzętem,byli zaskoczeni odbiorem zwłaszczapodczas trwania zawodów SPK.Parametry odbiornika wg konstruk-torów angielskich są imponujące:współczynnik IP3 (third order in-tercept) około +40dBm, czułość naSSB przy 10dB(S+N)/N jest oko-ło 0,22µV (-120dBm). Zaznaczam,że pomiarów współczynnika IP3w moim urządzeniu nie wykony-wałem, ale sądzę że daleko od wzo-ru angielskiego nie odbiega. Mocnadajnika do 15W na wszystkichpasmach.Red.: Masz na swoim koncie takżecyfrowy analizator antenowy KF.Opowiedz coś o tym pożytecznymprzyrządzie, który może być wy-korzystany w technice antenoweji nie tylko.SP5AQT:Analizator antenowy zbu-dowałem według opisu VK5JST.Podobnie jak on, ja również stwier-dziłem, że wskazania WFS (SWR)pokazywane przez reflektometr niezawsze są prawidłowe i lepszymmiernikiem do pomiaru anten jestwłaśnie analizator KF.Dostępne antenowe analizatory fa-bryczne mają dość skomplikowanypomiar i są drogie, zaś VK5JST wy-myślił dość prosty układ, w składktórego oprócz układu pomiarowe-go i przestrajanego generatora w.cz.1,3-31MHz wchodzi mikroproce-sor PICAXE 28X oraz wyświetlaczZ 7000A. Procesor PICAXE 28 X jesttrudny do kupienia i zastąpiłemgo układem PIC 16 F 873A; układten współpracuje z wyświetlaczemLCD 2X16 znaków opartym na ste-rowniku HD 44780A00.Analizator składa się z rezystan-cji włączonej szeregowo pomię-dzy generatorem a obciążeniem,a pomiarowi podlegają napięciana szeregowej rezystancji oraz napołączonym z nią obciążeniu. Po-mimo prostoty układ pomiarowypozwala na pomiar zarówno impe-dancji obciążenia, jak i amplitudynapięcia na obciążeniu. Aby określićcharakter reaktancji, skorzysta sięz niewielkiej zmiany częstotliwościgeneratora w.cz. i jeśli reaktancjaobciążenia wzrasta wraz ze wzro-stem częstotliwości, to wiemy, żema ona charakter indukcyjny, a jeślimaleje, to obciążenie ma charak-ter pojemnościowy. Mikroprocesorz dostępnym oprogramowaniemjest „zatrudniony” (między innymi)do wyliczania rezystancji obcią-żenia, składowej biernej (reaktan-Jedna ze starszych wersji transceiveracji) obciążenia oraz współczynnikaWFS (SWR).Red.: Rozpocząłeś pracę nad cyfro-wym reflektometrem KF. Co planu-jesz jeszcze zbudować?SP5AQT:Zbudowałem miernikwedług opisu OH2NLT (DigitalPower and SWR Meter), który mazakres częstotliwości pracy od 1,6do 30MHz, zaś zakres mocy od 5 do100W. Służy do pomiaru mocy na-dajnika oraz dopasowania anteny(SWR). Składa się z sondy pomiaro-wej wykonanej w oparciu o trans-formator na rdzeniu toroidalnymAmidon FT50-43 oraz układ wy-konawczy, którego sercem jest mi-kroprocesor PIC16F877A. Wynikpomiaru jest pokazywany na wy-świetlaczu LCD 2X16 znaków.Chciałbym wrócić do konstrukcjitransceivera, bo ostatni TRX to niejest jeszcze moja docelowa konstruk-Analizatormieszacz cyfrowy wykonany naukładzie FST 3125, sterowanymukładem 74ACT86;Roofing filter pośredni oraz takzwany post mixer amplifier wgCDG 2000;produkt detektor również cyfro-wy na FST 3125;w torze m.cz. jest filtr o płynnieregulowanej szerokości od 300 do2400Hz;tor nadajnika to kompresor z bram-ką szumów na układzie SSM 2166,modulator na diodach pojemno-ściowych;stopień końcowy 2 X 2SC2169o mocy wyjściowej 15W.Jeżeli chodzi o VFO, jest to syntezana bazie AD9851 zbliżona do syn-tezy wg DJ4JAL ze zmodyfikowa-nym oprogramowaniem. Syntezata powstała przy znaczącej pomocyZbyszka SP7EWL, z którym całyczas coś „dłubiemy”.Red: W efekcie powstał transcei-ver QRP, który ma parametry conajmniej porównywalne z najlep-szym fabrycznym transceiveremdostępnym na rynku, a jest przytym możliwy do skonstruowaniaprzez doświadczonego konstrukto-ra amatora.Jak oceniasz parametry tego trans-ceivera?SP5AQT:Jest to duża przesada,żeby porównywać parametry mo-Generator DDSCyfrowy reflektometr KFŚwiat RadioSierpień 200647WYWIADZnani krótkofalowcycja i w planach mam dobudowanieautomatycznej skrzynki antenowej,ale to już w innym urządzeniu.Red.: Jakich używasz przyrządówpomiarowych w swojej domowejpracowni konstrukcyjnej?SP5AQT:Jeżeli chodzi o przyrządypomiarowe, to posiadam bardzostary wobuloskop lampowy (55kg),ale działa. Oscyloskop dwukanało-wy do 100MHz, legendarny V640,miernik indukcyjności i częstościo-mierz do 500MHz. Gdy trzeba byłoobejrzeć sygnały na analizatorze,korzystałem z uprzejmości MirkaSP5IDK, który ma dostęp do róż-nych przyrządów.Re.: Z częściami zapewne nie maszproblemu, ponieważ mieszkaszw pobliżu największej w Polsce(może i w Europie Środkowej) gieł-dy elektronicznej (Wolumen), a jakradzisz sobie z płytkami drukowa-nymi i montażem SMD?SP5AQT:Płytki drukowane wy-konuję metodą tzw. „żelazkową”.Zaprojektowaną płytkę drukujęza pomocą drukarki laserowej napapierze kredowym następnieprzykładam stroną nadrukowanądo odpowiednio nagrzanej płytkiz laminatu i kilkakrotnie dociskamtwardym wałkiem gumowym. Poostygnięciu wrzucam do ciepłejwody i po 30 minutach, jak papierdostatecznie rozmięknie, delikatniego usuwam. Na laminacie pozostajetoner, odporny na działanie chlor-ku, którego używam do trawienia.Tą metodą przy pewnej wprawiemożna wykonywać bardzo pre-cyzyjne płytki nawet pod układySMD. Jeżeli chodzi o montaż SMD,to ja montuję je bez okularów.Red.: Miałeś okazję testować kilkaurządzeń cyfrowych w amatorskimwykonaniu innych kolegów. Jakoceniasz np. transceiver Digital czyodbiornik DigiRex?SP5AQT:Jeżeli chodzi o Digital, tow jednym numerów Świat Radiojuż się wypowiadałem – nie jestto konstrukcja dla początkującychkonstruktorów, ale spełnia para-metry dla początkującego krótko-falowca. Jeżeli chodzi o DigiRex, tomoim zdaniem oprogramowaniejest dobre, chociaż przydałyby siępewne zmiany, o których rozma-wiałem z projektantami. Należałobypoprawić czystość sygnału z DDSw sposób proponowany przez JarkaSP2SWJ przez dodanie symetrycz-nego wyjścia z układu DDS. Mającdo dyspozycji modelowy egzem-plarz DigiRexa, wykonałem takąpróbę. Zmniejszyło to w dużymstopniu ilość zakłóceń. Część ana-logową odbiornika należy równieżpoprawić i byłby to dobry odbior-nik wakacyjny dla nasłuchowca.Red. Dziękuję za rozmowę i życzędużo zdrowia oraz powodzeniaw kolejnych konstrukcjach radio-wych.SP5AQT:Również dziękuję za roz-mowę i możliwość zaprezentowa-nia mojego nowego TRX-a, o któ-rego ostatnio pytają coraz częściejkoledzy krótkofalowcy. Jeżeli będziezainteresowanie taką konstrukcją,z pomocą kolegi jestem w staniezaprezentować na łamach pismaistotne fragmenty tego urządzenia.Z Romanem SP5AQTrozmawiałAndrzej Janeczek SP5AHTWnętrze transceivera QRP48Świat RadioSierpień 2006
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
© 2009 Po zniszczeniu przeszłości przyszedł czas na budowanie przyszłości. - Ceske - Sjezdovky .cz. Design downloaded from free website templates